АДАМНЫҢ ҮМІТ ОТЫН ЖАҒУДАН АРТЫҚ БАҚЫТ ЖОҚ

Сөз қадірін бәрінен де жоғары қоятын дана халқымызда «тегіне тартқан» деген киелі сөз бар. Бұл әсіресе, еркек кіндікті баланың бойындағы жақсы-жаманды қасиеттерін ұқтырса оның ең алдымен әке мен ата тәрбиесінен көреді. Мұны бір ауыз сөзбен «Тегіне тартқан екен»,- деп төтесінен бір-ақ қайырады. Ал, перзент үшін, оның ішінде ұл бала үшін асқар таудай әкесінің алар орны, айтқан әр сөзінің орындалуы қашанда бөлек. Өйткені, әкенің перзентіне қалдырар ең үлкен мұрасы-жақсы тәлім-тәрбиесі ғана. Мал-мүлкі, жиған-тергені, ел арасындағы абырой беделі ұлына өмірлік азық бола алмайды. Атадан ақ бата алған, әке мектебінен алқынбай өткен бала ғана аманатқа қиянат жасамауға тырысады. Әке аманатына қылау түсірмей адал еңбегімен елге танылған сондай абзал жандардың бірі — 26 жыл денсаулық сақтау саласында жұмыс істеп келе жатқан тәжірбиелі дәрігер Нұрбол Тұрсынбаев ағамыз деп айтсақ, артық айта қоймағанымыз. Шыр етіп жарық дүние есігін ашқан нәрестеден бастап, еңкейген қартқа дейін ақ халатты дәрігерлер қызметіне жүгінетіні рас. Олардың еңбегін қажетсінбейтін жан бұл өмірде кемде-кем. Өз істерінің нағыз шебері бола білген ақ халатты жандар талай адамның жүрегіне үміт отын жағып, өмір гүлін сыйлап келеді. Күнделікті үсті-үстіне ағылып келіп жатқан науқастарға ем-шаралар көрсетуден бөлек, аурухананың өзге де күйкі тірлігіне қарамастан кейіпкеріміз әрқашан жайдары мінез танытып жүруден жалыққан емес. «Гиппократ» антын қабылдап, сабырлылық пен салмақтылықты серік еткен Нұрбол Нұрланұлы адам жанының көмекшісі десек қателеспейміз. Өзінің сүйікті мамандығына нағыз берілген жан адам денсаулығының сақшысы қызметін абыроймен атқарып жүр. Біздің бүгінгі кейіпкеріміз Астана қаласы әкімдігінің «№ 2 қалалық көпбейінді аурухана» ШЖҚ МКҚ директоры, жоғары санатты хирург дәрігері, медицина ғылымдарының кандидаты, бірінші санатты қоғамдық денсаулық сақтау менеджері, «Үздік менеджер» номинациясының жеңімпазы, ҚР Денсаулық сақтау министрлігінің «Денсаулық сақтау ісінің үздігі» төсбелгісімен, «Астана 20 жыл» мерейтойлық медалімен «Шапағат» мемлекеттік сыйлығымен марапатталған Нұрбол Нұрланұлы Тұрсынбаевпен сұхбат алудың сәті түсіп еді. Оның өмір жолына келсек, дәрігерлік жолды таңдауы да кездейсоқтық емес екендігіне көз жеткізесіз.
-Саламатсызба, Нұрбол мырза, біздің сұрақтарға жауап беруге келісім бергеніңізге рахмет! Алдымен қай жерде дүниеге келдіңіз? Өмір жолыңызды айтып өтсеңіз?
— Мен Тұрсынбаев Нұрбол Нұрланұлы 1976 жылы 11 наурызда Түркістан облысы, Түлкібас ауданы Чапаево (қазіргі Шарафкент) ауылында дүниеге келдім. Әкем Тұрсынбаев Нұрлан Беркінбайұлы Балықты ауылдық кеңесінің төрағасы, осы округтің әкімі, Әл-Фараби атындағы орта мектебінің директоры болып қызмет атқарған еңбеққор жан болды. Ал, анам Рахимова Күләсия сол аталмыш мектептің ұлағатты ұстазы болып, оқушыларға білім нәрін құйды. 1992 жылы Шарафкент ауылындағы Әл-Фараби атындағы орта мектебін үздік аяқтап шықтым. 1998 жылы Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік медицина академиясын бітіріп, 1998-1999 жылдары Түлкібас аудандық орталық ауруханасында аспирантураға дейінгі клиникалық интернатураны аяқтадым. 2007 жылы Дәнекер халықаралық құқық және халықаралық бизнес институтын тәмамдап, еңбек жолын 1998 жылы Түлкібас аудандық ауруханасында хирург стажер болып бастап, тәжірибелік оқуымды аяқтауыма байланысты сол аурухананың хирургия бөліміне ауыстырылдым. 1999 жылы желтоқсанда Алматы қаласы Ұлттық қауіпсіздік комитеті институтының дәрігер-хирург болып әскери қызметке шақырылдым. 2002 жылы Республикалық клиникалық ауруханаға (қазіргі Ұлттық ғылыми медициналық орталық) дәрігер — хирург болып оралып, 2004 жылы «Хирургия» мамандығы бойынша Ұлттық ғылыми медициналық орталықтың күндізгі бөліміне аспирантураға түстім, сол жерден хирург мамандығын біріктіріп, ғылыми қызметке де ден қойдым. 2007 жылы Ұлттық ғылыми медициналық орталықтың жасушалық технологиялар және трансплантация кафедрасының меңгерушісі болып тағайындалдым. 2011 жылы аспирантураны өте жақсы аяқтап, медицина ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Медицина ғылымдары академиясының академигі Ж.А.Доскалиевтың және медицина ғылымдарының докторы, профессор А.И. Колостың жетекшілігімен «Біріктірілген және асқынған эхинококкоз жағдайындағы хирургиялық тактика» тақырыбында кандидаттық диссертациясын сәтті қорғап шықтым. Бұл мен үшін ерекше қуаныш еді.
-Осы дәрігер саласына өз қалауыңызбен келдіңізбе? Әлде ата анаңыздың ықпалы тидіме?
— Өзімнің бала кезден хирург болуды армандадым. Сондықтан бала арманымның орындалуына ықпал еткенкен ата- анама айтар алғысым шексіз.
-Өзіңіз қызмет ететін аурухананың бүгінгі тыныс-тіршілігі жөнінде баяндасаңыз?
-Аурухана 700 төсек орны бар. 2300 қызметкерім бар. Жылына ауруханаға 140 мыңнан астам науқастар келіп қаралады. 48 мыңнан астам науқастар стационарлық ем алады. 28 мыңдай ота жасалады. 14 мың нәресте дүниеге келеді.
-Нұрбол Нұрланұлы шетел мамандарымен тәжірбие алмасу болды ма?
-Әрине, болды. Оған дәлел ұлттық ғылыми медициналық орталықта жұмыс істеу барысында өтті. Медицина ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Медицина ғылымдары академиясының академигі Ж.А.Досқалиевтің жетекшілігімен Орталықтың басқа да дәрігерлерімен бірлесіп, алғаш рет Оңтүстік Корея дәрігерлерінің қатысуымен бауыр мен бүйрек трансплантациясы бойынша операциялар жасалды және алғаш рет Қазақстан Республикасының дәрігерлері бүгінгі күнге дейін қолданып жүрген бауыр мен бүйректі трансплантациялау операцияларын жасау алгоритмдері әзірленді. Аурухана Астана қаласының тұрғындарына ғана емес, сонымен қатар хирургтер бригадасының жоғары кәсіби деңгейін, науқастарға жайлы өмір сүру жағдайларын және оңалту кезінде қызметкерлердің көрсететін қамқорлығын ескере отырып, республиканың түкпір-түкпірінен келген науқастарға көмек көрсетеді.
— Сонау 2019 жылы пандемия кезінде атқарған қызметтеріңіз орасан зор. Сол кезді еске түсірсек….
-COVID-19 пандемиясы медициналық көмекті ұйымдастыруға біраз түзетулер енгіздім. Неге десеңіз аурухананың қабырғаларында карантиндік ауруханалар, уақытша ауруханалар, содан кейін жұқпалы аурулар ауруханалары орналастырылды. Санитарлық-эпидемиологиялық қауіпсіздікті күшейтіп, медициналық қызметтерге инновациялық қолжетімділікті құру қажет болды. Жетекшілікпен коронавирустық инфекцияның таралуына жол бермеу мақсатында індеттің таралуына қарсы тұру бойынша барлық қажетті шаралар қабылдап, жұмысты жақсы жоспарлауға және өзгерістерді жылдам енгізуге көмектескен терең талдау арқылы жұмыс оңтайландырылдық. Қарқынды, қажырлы жұмыста тактикалық мәселелерді шешуге тура келді. Күтпеген жағдайда абдырап қалмау, команда ретінде әрекеттерді үйлестіру және пандемияның жағымсыз оқиғаларына барынша әсер етумен жауап беру. Коронавирустық пандемия кезінде барынша командамызбен бірігудің нәтижесінде қиын жағдайлардан шығуда мол тәжірибе жинақтадық. Ол қызметкерлердің қауіпсіздігін қамтамасыз етіп қана қоймай, сонымен қатар қызметкерлердің үйлесімді жұмысын ұйымдастырды, мамандарды ең ауыр аймақтарға тиімді бөліп және науқастарға күнделікті операцияларды жүргізе отырып, жеке үлгісімен өз командасын шабыттандырдыру жолында еңбек еттік.
— Қарапайым халық үшін аса қажет тауардың бірі – дәрі-дәрмек. Дәрі-дәрмек төңірегінде сөз қозғасақ? Халық үшін тиімді жағдай жасалған ба?
-Аурухана жағдайында дәрі-дәрмектің инновациялық менеджменті — №2 қалалық ауруханада жүзеге асырылып жатқан тағы бір бірегей жоба, оны көп бейінді ауруханалардың ешқайсысы әлі қолданбаған. Аурухана фармациясының жаңа бөлімінің міндеті – дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету жүйесін цифрландыру және дәрілік заттардың дербес есебін жүргізу, дәрігерлердің нұсқауы бойынша дәрілік заттарды уақтылы және сапалы дайындау және орау, оларды медициналық ұйымның клиникалық және параклиникалық бөлімшелеріне жеткізу, дәрігердің тағайындауы бойынша пациенттер пайдаланатын дәрілік заттардың есебін уақытылы жүргізіп отырамыз. Дәрілік заттарды жүйеленген, қауіпсіз, ұтымды және тиімді пайдалану, сонымен қатар осы процесті оңтайландырылған басқару денсаулық сақтаудағы заманауи менеджменттің әдістерінің бірі болып табылады. Клиникалық фармаколог жасы, салмағы, қарсы көрсетілімдері және тәуліктік дозасы сияқты параметрлерді ескере отырып, әр науқасқа жеке дәрі-дәрмектерді тағайындайды. Бұл процесс бүкіл әлемде бұрыннан бар және халықаралық талаптардың бірі болып табылады. Пилоттық жоба барысында күткеннен асып түсетін нәтижелер алынды: бюджетті үнемдеу және дәрі-дәрмектің қолданылуын бақылау. Қате рецепттер мен емдеу қаупі барынша азайтылады, өйткені клиникалық фармаколог әр пациент үшін жасы, салмағы, қарсы көрсетілімдері, тәуліктік дозасы және т.б. сияқты параметрлер негізінде әрбір рецептті тексереді. Жоба ауруханаға жылына 400 миллион теңгеге дейін бюджетті үнемдеуге мүмкіндік береді. Аурухананың дәріхана бөлімі заманауи құрал-жабдықтармен және Акгюн ақпараттық жүйесімен жабдықталған.
-Сіз жетекшілік еткен емхана 2022 жылы «Үздік емхана» деп танылыпты. Құттықтаймыз. Одан бөлек тағы қандай бір жетістіктеріңіз бар ма?
-Рахмет! Әрине жетекшілік ететін емханада қызмет атқаратын білікті мамандарымыздың жетістігін қалай айтпай өтем. Біздің емхана денсаулық сақтау менеджменті саласындағы үздік аурухана ретінде бірнеше рет аталды. Оның ішінде 2022 жылы «Алтын шипагер» байқауында Республиканың денсаулық сақтау саласын дамытуға қосқан үлесі жоғары кәсіби мамандардың еңбегі ескеріліп, «Үздік емхана» деп танылды, олардың еңбектері арнайы марапаттармен және сыйлықтармен марапатталды. Сондай-ақ, 2023 жылы емхана қызметкерлері «Үздік хирург» және «Үздік акушер-гинеколог» атақтарына ие болды.
-Нұрбол Нұрланұлы емханада жүкті әйелдерге жағдай жасалғанба?
-Емханада жетекшілігімен «Бір күндік клиника» жобасы ашылды. Бұл бір күн ішінде бірінші жүктіліктің пренатальды скринингін жүргізудің жаңа бірегей тәсілі. Жүкті әйелдер бір күнде барлық қажетті қызметтерді бір жерден алады. Бұл жүкті әйелдің уақытын үнемдейді. Ультрадыбыстық тағайындаулар мен мамандарды күтуді айналып өтіп, ол емханаға барған күні генетиктен кеңес алады және зертханалық зерттеулерге қан тапсырады, ол нәрестенің денсаулығы туралы толық біледі, бұл дәрігерлерге болашақ нәресте өлімі мен балалық шақтың мүгедектігін алдын алуға көмектеседі. Барлық заманауи талаптарға сай клиниканы басқарудың моделін әзірлеу және енгізу үлгілі ретінде таңдалып, Қазақстан Республикасының бүкіл аумағында таратылуына сенім білдіреміз.
-Жұмыста өзіңізді қандай басшы болмаса әріптес ретінде көресіз?
-Ынталы қызметкерлердің арқасында медициналық көмектің жоғары сапасына ықпал ететінін түсініп ұжымда қолайлы жұмыс атмосферасын қалыптастыруға тырысамын. Өз қызметкерлеріне қолдау көрсететін және ынталандыратын ортаны дәйекті түрде жасай отырып, персоналдың да, пациенттердің де эмоционалдық және психологиялық қажеттіліктерін түсіне отырып, ауруханада қолайлы және сенімді атмосфера жасау менің міндетім деп білемін. Аурухананы дамытудың нақты мақсаттары мен стратегияларын анықтау бүкіл команданың бір бағытта қозғалуына және бірлескен нәтижелерге қол жеткізуіне көмектесемін.
-Жерлестеріңізге айтар ұсыныс пікіріңіз болса, мархабат.
-Мынау қиын қыстау заманда (әлемдегі соғыстар мен экономикалық дағдарыстар) барлық жерлестеріме сабырлық, дендеріне саулық, отбастарына амандық тілеймін. Сондай-ақ мен үшін адамның үміт отын қайта жағудан асқан бақыт жоқ. Сол себепті денсаулық зор байлық деп тегін айтылмаған. Барымызды бағалайық. Денсаулықтарыңызды күтіңіздер!
Иә, халықтың алғысын арқалаған апталдай азаматтың артта қалған өнегелі өмір жолдарына бір сәт зер салып қарасаңыз, талай сауабы мол істерді атқарғанын анық байқар едіңіз. Бар саналы ғұмыры адал еңбекпен өрілген ағамыздың құдай қосқан қосағы Айгүл Маратқызымен 21 жыл тату-тәтті ғұмыр кешіп, 3 қыз, 1 ұлдың ата-анасы атанып отыр. Бір сүйсінерлігі, үлкен екі қызы Түрік елінде (Анкарада) оқып, үкілегін үмітін ақтап отыр. Өткен шаққа даналықпен, болашаққа балалықпен көз тастап отырған Нұрбол ағаның әрбір жауабына, бізде риза болып қайттық.